Tahribatsız Testler
Genel Bakış
Geleneksel NDT Hizmetleri
Gelişmiş NDT Hizmetleri
Ultrasonik Test (UT)
Geleneksel Ultrasonik Test yüksek frekanslı ses enerjisi denetim ve ölçüm yapmak amacıyla kullanmaktadır. Düzensizliklerin varlığı, malzeme ve boya kalınlığı gibi kayda değer bilgiler ultrasonik test esnasında elde edilebilir. Düzensizliklerin tespiti ve yeri, trandüserden üretilen ultrasonik dalgaların yansımaları değerlendirilerek belirlenebilmektedir. Bu dalgalar malzemeye gönderilerek düz bir hat halinde, sabit hızla yüzeye denk gelene kadar ilerler. Bu dalga enerjilerinden bazıları geri yansıtılır geri kalanlar iletilir. Geri yansıyana karşı, iletilen enerji tespit edilir ve burdan yola çıkarak karşılaşılan düzensizlikler bulunur.
Manyetik Parçacık Test (MT)
Ferromanyetik malzemelerde yüzeydeki/yüzeye yakın kusurların bulunmasında kullanılan Manyetik Parçacık testi saha ve atölye uygulamaları için oldukça iyi bir test yöntemidir. Manyetik parçacık test bir feeromanyetik numune üzerinde mıknatıs ya da özel mıknatıslama ekipmanı kullanarak, numuneyi mıknatıslayarak yapılır. Eğer numune düzensizliğe sahipse, manyetik alanın numune içinden geçmesi kesilir ve sızıntı alanı oluşturur. Oldukça ince toz haline getirilmiş boyalı demir paçacıkları numune üzerine uygulanır. Bunlar sızıntı alanlarına çekilerek, belirtinin formuna göre düzensizliğin doğrudan üzerinde bir dağılım gösterirler. Uygun ışıklandırma altında belirtiler görsel olarak tespit edilir.
Sıvı Penetrant Test (PT)
Penetrant test kılcal hareketlere dayanan ve küçük bir açıklık gördüğünde, bir sıvının yükselmesi ya da tırmanması gibi sıvının yüzey ıslatma özellikleriyle alakalı yapısından ötürü gerçekleşen bir yöntemdir. Penetrant test göreceli olarak düzgün, gözeneksiz yüzeylerin üzerindeki düzensizlikleri bulmak için kullanılmaktadır.
İki ana tip penetrant vardır; floroşil ve görünür. Her bir yöntem için suyla yıkanabilir, postemulsifable-lipophilic, solvent temizleyen ve postemulsifiable hyperdrophilic gibi farklı metodlar mevcuttur. Penetrant metodunun seçimi, hassasiyet seviyesi 1-4, işin yapılacağı saha koşulları ve diğer değişkenlere bağlıdır.
Radyografik Test (RT)
Endüstriyel radiografi pek çok farklı alanda kullanılmaktadır. Yaygın olarak iki farklı radyasyon enerji kaynağı tercih edilmektedir bunlar, X-Ray ve Gamma ray kaynaklarıdır. Radyosyon kaynağının seçimi ve kuvveti bileşenin büyüklüğü ve malzeme kalınlığı gibi pek çok farklı faktöre göre değişkenlik göstermektedir.
Tesko a' da z' ye, saha ya da atölye uygulamaları için radyografi hizmetleri sağlamaktadır. Personelimiz kalifiye, sertifikalı, profesyonel radyograficilerden oluşmakta, çalışanlarımız katı güvenlik önlemleriyle, yüksek kaliteli radyografiler üretmektedir. Yıllardır gelişmiş olan değerlendirme yeteneklerimiz sayesinde bir anomaliye denk geldiğimizde bunun gerçek bir kusur mu yoksa ilgili kurallara göre kabul edilebilir bir unsur mu olduğunu ayırt edebilmekteyiz.
Görsel Test (VT)
Cisimlerin, parçaların ya da bileşenlerin görsel testi ya da incelemesi en eski ve güvenilir tahribatsız test yöntemdir. Bir kalite kontrol aracı olarak bu yöntem nerdeyse her ürün için uygulanabilmektedir.
En ciddi ve kabul edilemez düzensizlikler cisimler ya da öğeler için yüzeyede açıkça görülebilen düzensizliklerdir. Pahalı test yöntemlerine ihtiyaç duyulmadan görsel tarama, denetim ya da test ile kabul edilemez yüzey düzensizlikleri başarıyla tespit edilebilir. Tesko görsel test yaparak kaynak bağlantılarının ya da üretim bileşenlerinin, dökümlü, dövülü, haddeli ve benzer ürünlerin denetimlerini AS 3978, ASME V Başlık 9, ASE IX QW 194, EN 970, ISO 10042, ASTM ve benzer standartlara göre yapmaktadır.
Ultrasonik Kalınlık Ölçümü (UTM)
NDT yöntemlerinden en yaygınlarından olan UTM, endüstriyel alanda kullanılan çeşitli mekanik ekipmanlarda erozyon ve çürüklük karakterini belirlemek amaçlı kalınlık ölçümünü ultrasonik yolla gerçekleştiren bir test metodudur. Tesko; borular, basınçlı kaplar, kazanlar, tanklar vb. için yüksek kalitede kalınlık ölçüm hizmetlerini tecrübeli ve sertifikalı personeli aracılığıyla vermektedir. Kalınlık ölçümü UT probunu cismin yüzeyine yerleştirerek yapılmaktadır. Bölgesel ya da genel olarak kalınlıktaki incelmelerin yerleri yüksek doğrulukla belirlenebilir ve ölçülebilir. Ölçümü gerçekleştiren cihaz taşınabilir ve hafiftir, yapılan ölçümleri hafızasında kaydedebilir. Farklı prob tipleri kullanılarak kalınlık ölçümünü erişilmesi zor yüzeylerde, çok ince saclarda, yüksek sıcaklıklarda, boya üzerinden ya da yoğun korozyonlu bölgelerin üzerinden ciddi bir yüzey hazırlığı gerekmeksizin yapmak mümkündür.
Ferrit Ölçümü
Son üründe kabul edilebilir ferrit içeriğini garantilemek üzere ferrit ölçümleri, mevcut ürün üzerinde feritskopla yapılmaktadır. Feritskop kullanarak ferrit ölçümü ürünün kalitesini pahalı ve yıkıcı labaratuvar test yöntemlerine ihtiyaç duymadan belirleyebilen bir tahribatsız test yöntemidir. Test üreticinin talimatlarına, kontraktörün spesifikasyonlarına ve labaratuvar tabanlı belirli yöntemlere uygun olarak gerçekleştirilir. Tesko' da bulunan tecrübeli metalürjistler, mühendisler ve ekolojistler doğruluğu yüksek ve güvenilir ferrit ölçümlerini sahada ve tesislerde gerçekleştirebilmektedir.
Pozitif Malzeme Tanımlama (PMI)
XRF alaşım analiz ediciler taşınabilir, elle tutulan cihazlar olup, herhangi bir zamanda saniyeler içerisinde malzemeler üzerinde tahribatsız test gerçekleştirebilirler. XRF malzemeye x-ray akıları göndererek çalışmaktadır. Yoğunluğu ve enerjiyi ölçerek XRF cihazları değersel vge sayısal analizler gerçekleştirebilmektedir. Bir başka deyişle elementleri tanımlayabilir, her birinin konsatrasyonlarını ölçebilir ve cihaz üzerinde bunları gösterebilir. Cihazdan bu veriler indirilebilir ve daha sonra referans olarak ya da raporlamada kullanılabilir.
Time of Flight Diffraction (ToFD)
Time of Flight Diffraction (ToFD) gelişmiş bir ultrasonik denetim yöntemidir. Kaynaklı bağlantılardaki düzensizliklerin tahribatsız testlerinde kullanılan çok hassas ve doğruluğu yüksek bir metoddur. ToFD ultrasonik test metodu çatlak boyutunu tam olarak belirleyebilir ve ekipmanın ya da tesisin sahibinin kritik çatlak derinliği ve boyu oluşana kadar riski minimize ederek faaliyet göstermesine olanak tanır.
Geleneksel ultrasonik testle kıyaslandığında ToFD ultrasonik test cihazları ve probları karmaşık, pahalıdır ve iyi eğitimli, tecrübeli ve yetenekli teknisyenlere ihtiyaç duymaktadır.
Phased Array Ultrasonik Test (PAUT)
Phased Array Ultrasonik Test (PAUT) gelişmiş bir ultrasonik test yöntemidir. Phased array ultrasonik test, ultrasonik test ile kolaylıkla görülemeyen, malzemeye gömülü kusurları tespit edebilir.
Geleneksel ultrasonik testle kıyaslandığında Phased Array ultrasonik test cihazları ve probları karmaşık, pahalıdır ve iyi eğitimli, tecrübeli ve yetenekli teknisyenlere ihtiyaç duymaktadır. Phased Array ultrasonik test kritik düzensizliklerin tespitinde, hava-uzay endüstrisinde boyutlama ve monitörlemede, genel enerji endüstrisinde, nükleer endüstrisinde ve petrokimyasal endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Eddy Current Test
Çoklu frekans eddy current sistemleri ikiden fazla frekanslarda denetim bobinleri kullanan ekipmanlara verilen addır. Bu tür cihazlar yaygın olarak boru denetimlerinde; enerji üretimi, petrol ve gaz endüstrileri gibi alanlarda kullanılır. Bu denetim yönteminin en büyük avantajı aynı düzensizlik sinyalini farklı frenkanslarda kıyaslamak, frekansları karıştırarak gürültüyü düşürmek ya da kaldırmak, yorumlama ve boyutlamadaki yüksek doğruluğu gibi pek çok bilgiyi tek bir prob incelemesiyle edinebilmesidir.
Eddy current testinin önemli bir özelliği de ünitenin kalibrasyonun aynı ya da benzer malzemelerden üretilen test numuneleri referans alınarak standartlara göre yapılabilmesidir. Boru denetimi söz konusu olduğunda ASME standartları gereklidir.
Eddy current testinin avantajları: küçük çatlaklara ve kusurlara hassasiyeti, yüzey ve yüzeye yakın kusurların tespiti, anlık sonuç alınabilme, taşınabilir ekipman, minimum hazırlık safhası, probların parçaya dokunmak zorunda olmaması, karmaşık şekil ve boyutlardaki iletken malzemelerin test edilebilmesi. Eddy currentin sınırlaması ise, sadece iletken malzemeler denetlenebilir, diğer tekniklerden daha çok tecrübe ve eğitim gereklidir, yüzeyin durumu testi etkileyebilir.
Videoskopla Görsel Test
Hareket kabiliyeti yüksek skoplarla, videoskoplu denetim en iyi görüntü kalitesini sunmaktadır. Gaz türbinlerinden, yüksek saflık borularının üretimine pek çok farklı alanda esnek skoplarla denetim yapılabilir. Eklemli uç ve değiştirilebilir optik adaptörleri sayesinde görüntü kalitesini maksimize etmek spesifik uygulamalar için mümkündür.
Mevcut sisteme dahil olanlar:
-
Yüksek Çözünürlüklü Görüntü Kamerası
-
Yüksek Yoğunluklu Işık Kaynağı
-
Kamera Kontrol Ünitesi
-
Dijital Depolama ve Videokaseti
Videoskop uygulamaları:
-
İlaç, kimyasal, gıda, enerji santrali endüstrileri için denetim/onay
-
İçme suyu boruları ve atık su teknolojileri için denetim/onay
-
Isı dönüştürücüleri için denetim
-
Çökelme, erezyon, korozyon, çatlak formasyonları için duvar incelemeleri
-
Elektro polisaj borulama, yörüngesel kaynak dikişleri, boyuna kaynak dikişleri için incelemeler
Paletli X-Ray Aracıyla NDT
Paletli X-Ray aracıyla NDT geleneksel radyografiye benzer, yalnız bir paletli aracın üstündeki bir x-ray enerji tüpü boru içerisine girerek her kaynağı çeker. Bu yöntem oldukça hızlıdır ve günde ortalama 150 kaynak test edilebilir. Paletli x-ray aracının en büyük avantajı hızlı olmasıdır.
Kusur Projektörüyle NDT
Taşınabilir gama radyografik poz cihazı Küçük Kontroledilebilir Alan Radyografi (SCAR) sistemi olarak dizayn edilmiştir. SCAR projektör öncelikli olarak, standart ya da zor bağlantı geometrilerinde kesintisiz ve büyük bariyer bölgelere ihtiyaç duymadan çekimler yapabilmek için kullanılır. SCAR sistemi bir projektörden, pinomatik kontrol ünitesinden ve çeşitli boru boyutlarına uygun kıskaçlarlar serisinden oluşur. Sistem maksimum 15 kürilik Iridyum-192 ya da 81 kürilik Selenium-75 ile kullanılabilir. Ufak odaklı düşük aktivite enerjiler mevcuttur.
Özellikleri:
-
24 saat boyunca radyografiye izin verir
-
Yüksek doğrusallıkta ışın
-
Radyasyon dozunu düşürür
-
Korunaklı enerji poz esnasında cihazı terk etmez
-
Poz esnasında ani doz alımı ya da korunaklı enerjiden geri yansıma olmaz
-
Daha kısa sürede uygulama
-
Yetkisiz uygulamayı engelleyen kilitler
-
İzolasyon üzerinden korozyon denetimi
Manyetik Akı Sızıntısı (MFL)
Bu tahribatsız test metodunun temel prensibi güçlü bir mıknatısın bir malzemenin içindeki manyetik alanı indüklemesidir. Korozyonun ya da eksik metalin olduğu bölgelerde, bir sızıntı alanı ortaya çıkacaktır. Otomatik denetim sistemleri için detektörden gelen çıktı elektronik olarak dijitalleştirilebilir. Tüm belirtiler kendi bölgeleriyle birlikte depolanır. Saclar üzerindeki kötü alanlar ve noktalar kolaylıkla tanımlanabilir ve tamir edilebilir. 6 - 20 mm aralıkta, tüm ferro manyetik tank dipleri denetlenebilir ve (limitli) boyalı yüzeyler test edilebilir.
Manyetik Akı Sızıntısı (MFL) çelik yapılarda, genellikle de boruhatlarında ve depolama tanklarında korozyon ve çukurların tespiti için kullanılan bir tahribatsız test metodudur. MFL hacimsel değişimleri bulan bir tespit tekniğidir. Manyetik Akı Sızıntısının dezavantajı kesin değerler yerine göreceli hacimsel değişimleri belirlemesidir. Bununla beraber kötü noktaları saclar üstünde belirlemek için oldukça uygun bir araçtır. Hızlı bir MFL denetimi ardından, tank dip yüzeyindeki sadece "şüpheli" bölgeler, yavaş ama daha kesin sonuç veren ultrasonik yöntemler test edilir.